Kullanıcı Adı: Şifre    
   
  veya Üye olun | Şifremi unuttum
  Arama / Gelişmiş Arama  
   
Skip Navigation LinksArşiv (July 2008) > Kitap
Kitap
Harf Harf Kadınlar
Editör: Nazife Şişman
İstanbul: Klasik Yayınları, 2008
 
“Ka­dın” di­ye­rek sö­ze baş­la­mak, han­gi dü­şün­sel ar­ka plan­dan ge­li­yor olur­sa­nız olun, ne­ta­me­li bir ça­ba. Bu­nun en önem­li ne­den­le­rin­den bi­ri, bil­gi­yi, in­sa­nı, top­lu­mu ka­te­go­ri­ze et­me­ye ve “an­la­ma” ça­ba­sı­nı bu ka­te­go­ri­ler üze­rin­den yü­rüt­me­ye mü­te­ma­yil bir mo­dern bi­lim an­la­yı­şı­nın mev­cu­di­ye­ti. Söz ko­nu­su bi­lim an­la­yı­şı içe­ri­sin­de cin­si­yet, en önem­li ka­te­go­ri kıs­tas­la­rı­nın ba­şın­da ge­li­yor ve pa­ra­dig­ma­nın içe­ri­sin­den ko­nuş­tu­ğu­nuz­da, ve­ri­li ka­te­go­ri­le­ri yad­sı­ma­nız son de­re­ce güç olu­yor. Hal böy­le olun­ca ka­dı­na da­ir her­han­gi bir me­se­le­de ya­zan, çi­zen, dü­şün­ce üre­ten bir ka­dı­nın, yan­lı ol­mak­la ya­hut cin­si­ne iha­net et­mek­le, bir er­ke­ğin ise em­pa­ti ku­ra­ma­mak­la ya­hut had­di­ni aş­mak­la suç­lan­ma­sı­na sık sık şa­hit olu­yo­ruz. Bu ne­den­le ka­dın ya da er­kek kim için olur­sa ol­sun bu ala­na da­ir dü­şün­ce üret­mek ve dü­şün­ce­si­ni yük­sek ses­le di­le ge­tir­mek ce­sa­ret, bun­dan da öte sa­bır, so­ğuk­kan­lı­lık ve fe­ra­set ge­rek­ti­ren bir ey­lem ha­li­ne dö­nü­şü­yor.
Bu me­yan­da geç­ti­ği­miz gün­ler­de Kla­sik Ya­yın­la­rı ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan Harf Harf Ka­dın­lar, mu­hak­kak su­ret­te zik­re­dil­me­si ge­re­ken bir ça­lış­ma ola­rak kar­şı­mı­za çı­kı­yor. Edi­tör­lü­ğü­nü Na­zi­fe Şiş­man’ın yap­tı­ğı ve bir­kaç yıl­dır de­vam eden bir atöl­ye ça­lış­ma­sı­nın mey­ve­si olan eser, ya­zar­la­rı­nın fark­lı il­gi alan­la­rı çer­çe­ve­sin­de ka­le­me alın­mış do­kuz ma­ka­le­den olu­şu­yor: “Mo­dern­leş­me­nin Veç­he­le­ri ve ‘Ka­dın So­ru­nu’” bö­lü­mün­de Z. Tu­ba Kor, Se­vinç Al­kan Öz­can ve Hi­lal Tu­ran; “Os­man­lı Top­lu­mun­da Mo­dern­leş­me ve ‘Ka­dın­lık’” bö­lü­mün­de Fat­ma Şen­soy, Fat­ma Tunç Ya­şar ve F. Sa­mi­me İn­ce­oğ­lu; “Var­lık Ta­sav­vu­ru, Kim­lik ve Ka­dın” bö­lü­mün­de ise Hü­mey­ra Ağ­ca, S. Zeh­ra Ka­ya ve As­lı­han Ak­man’ın ma­ka­le­le­ri yer alı­yor.
Harf Harf Ka­dın­lar, edi­tö­rü­nün söz­le­riy­le “Her şe­yi ka­dın so­ru­nu­na in­dir­ge­yen cin­si­yet­çi pers­pek­tif­ten de; her şe­yi İs­lam’ın ka­dın­la so­run­lu ol­du­ğu nok­ta­sın­dan gö­ren or­yan­ta­list ve ne­o-or­yan­ta­list pers­pek­tif­ten de; ‘İs­lam ka­dın­la­ra hak­la­rı­nı ver­miş­tir’ de­yip çağ­daş prob­lem­le­ri gör­mez­den ge­len sığ pers­pek­tif­ten de aza­de, hem şü­mul­lü hem de içe­ri­den bir ba­kış ge­liş­tir­mek” ara­yı­şın­da olan ufuk açı­cı bir ça­lış­ma. /Fatmanur Altun

Tavsiye Et
Türk Dış Politikası
Editör: Mustafa Bıyıklı
İstanbul: Kubbealtı Yayınları, 2008
 
Has­sas den­ge­le­re da­ya­nan ve bir dev­le­tin bel­ki de en us­ta­lık­lı bi­çim­de yö­ne­til­me­si ge­re­ken alan­la­rı­nın ba­şın­da dış po­li­ti­ka ge­lir. Dış po­li­ti­ka­da gös­te­ri­len bir za­fi­yet, ne ka­dar iyi ida­re edi­lir­se edil­sin dâ­hi­lî iş­le­yiş­te de cid­di sı­kın­tı­la­rın baş gös­ter­me­si­ne se­be­bi­yet ve­re­cek önem­li bir di­na­mik­tir.
Dış po­li­ti­ka­da, ken­di ül­ke­le­ri­nin çı­kar­la­rı­nı doğ­ru tes­pit ede­bi­len ve bu doğ­rul­tu­da ham­le­ler ya­pan dev­let­le­rin ba­şa­rı­lı ol­du­ğu bir ger­çek­tir. Bu an­lam­da, ül­ke­le­rin ge­rek ken­di çı­kar­la­rı­nı tes­pit et­me­le­ri­nin ge­rek­se bun­la­ra uy­gun ge­le­cek pro­jek­si­yon­la­rı­nı ya­pa­bil­me­le­ri­nin, ül­ke­le­ri­nin dip­lo­ma­si ta­ri­hi­ne aşi­na­lık­la­rı ile ya­kın­dan iliş­ki­li ol­du­ğu­nu söy­le­mek abar­tı­lı ol­ma­ya­cak­tır.
Geç­ti­ği­miz gün­ler­de Gök­kub­be Ya­yın­la­rı ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan ve Türk Dış Po­li­ti­ka­sı baş­lı­ğı­nı ta­şı­yan edis­yon ça­lış­ma, bu bağ­lam­da önem­li bir hiz­met ifa et­me­ye aday ola­rak, Türk en­te­lek­tü­el ya­şan­tı­sı ile bu­luş­tu. Edi­tör­lü­ğü­nü Dr. Mus­ta­fa Bı­yık­lı’nın yap­tı­ğı ça­lış­ma­ya, alan­la­rın­da uz­man pek çok önem­li isim ma­ka­le­le­riy­le kat­kı yap­mış.
Ça­lış­ma Os­man­lı ve Cum­hu­ri­yet dö­ne­mi dış po­li­ti­ka­la­rı­nı ay­rı ay­rı ele alır­ken, zen­gin bir ko­nu çe­şit­li­li­ği ile oku­yu­cu­yu kar­şı kar­şı­ya ge­ti­ri­yor. Dört cilt­ten olu­şan eser, yer yer boş­luk­lar ol­mak­la bir­lik­te, kap­sa­yı­cı ve de­vam­lı­lık içe­ren bir ko­nu akı­şı­nı da ya­ka­la­mış.
Yal­nız­ca dış po­li­ti­ka ta­ri­hi­mi­zi öğ­ren­me­miz için de­ğil, gün­cel iç ve dış ge­liş­me­le­ri an­lam­lan­dır­ma­mız için de çok de­ğer­li mal­ze­me­ler su­nan, aka­de­mik ka­li­te­si en üst se­vi­ye­de bir ça­lış­ma. /Fatmanur Altun

Tavsiye Et
Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslam
İsmail Kara
İstanbul: Dergah Ya­yın­la­rı, 2008
 Tür­ki­ye’de is­ter si­ya­sal is­ter top­lum­sal is­ter­se de eko­no­mik ol­sun, bü­tün me­se­le­ler dö­nüp do­la­şıp bir nok­ta­da din ol­gu­su ile ke­si­şi­yor­lar. İçin­de bu­lun­du­ğu­muz si­ya­sal at­mos­fe­rin çok be­lir­gin bir bi­çim­de ta­nık­lık et­ti­ği üze­re si­ya­sal içe­ri­ği en yo­ğun ko­nu­lar­dan fut­bo­la ka­dar he­men her ko­nu din ek­sen­li bir tar­tış­ma­nın oda­ğı ha­li­ne ge­le­bi­li­yor. Du­ru­mun böy­le ol­ma­sın­da, Tür­ki­ye Cum­hu­ri­ye­ti’nin ku­ru­luş se­ren­ca­mı ve Cum­hu­ri­yet’in ku­ru­cu ak­lı­nın ref­leks­le­ri çok bü­yük rol oy­nu­yor.
İs­ma­il Ka­ra’nın Der­gah Ya­yın­la­rı’ndan çı­kan Cum­hu­ri­yet Tür­ki­ye­si’nde Bir Me­se­le Ola­rak İs­lam ad­lı ça­lış­ma­sı, bu ref­leks­le­rin an­la­şıl­ma­sı ve Tür­ki­ye’de din-dev­let iliş­ki­si­nin ma­hi­ye­ti­nin or­ta­ya kon­ma­sı sa­de­din­de önem­li bir kat­kı sağ­lı­yor. Ulaş­tı­ğı kay­nak­la­rın çe­şit­li­li­ği ve gör­sel mal­ze­me­ler­le de des­tek­le­nen içe­ri­ğiy­le ak­tü­el tar­tış­ma­la­ra ışık tu­ta­bi­le­cek önem­li bir eser. /Fatmanur Altun

Tavsiye Et
Kürt Meselesi ile Yüzleşmek
Osman Güzelgöz
İstanbul: Timaş Yayınları, 2008
 
Os­man Gü­zel­göz, 30 yı­lı aş­kın bir sü­re­dir Gü­ney­do­ğu me­se­le­si ile il­gi­le­nen, böl­ge­yi ya­kın­dan ta­nı­yan bir isim. Gü­zel­göz’ün geç­ti­ği­miz gün­ler­de Ti­maş Ya­yın­la­rı ta­ra­fın­dan ya­yın­la­nan Kürt Me­se­le­si ile Yüz­leş­mek ad­lı ese­ri, söz ko­nu­su me­se­le üze­ri­ne önem­li tes­pit ve çö­züm öne­ri­le­ri­nin bu­lun­du­ğu bir ça­lış­ma.
Sı­nır­lar Zor­la­nır­ken Ka­pı­la­rı Aç­mak alt baş­lı­ğı­nı ta­şı­yan ça­lış­ma, “sa­mi­mi hür­met, cid­di mer­ha­met, ri­ya­sız hiz­met” an­la­yı­şı­nın me­se­le­nin çö­zü­mün­de ki­lit rol oy­na­dı­ğı­nı be­lirt­tik­ten son­ra “em­ni­ye­tin te­si­si, ada­le­tin te­si­si, ce­ha­le­tin ön­len­me­si” ko­nu­la­rın­da ba­şa­rı­lı olun­ma­sı ge­rek­ti­ği­ni ifa­de edi­yor. Ya­za­rın “3+3 for­mü­lü” adı­nı ver­di­ği bu yak­la­şım ese­rin bel ke­mi­ği­ni oluş­tu­ru­yor ve Tür­ki­ye’de Kürt me­se­le­si­nin çö­zü­mün­de rol ala­cak olan­la­ra içe­ri­den ve sa­mi­mi bir kat­kı va­at edi­yor. /Fatmanur Altun

Tavsiye Et
Orhan Pamuk’un Edebi Dünyası
Hazırlayanlar: Nüket Esen, Engin Kılıç
İstanbul: İletişim Yayınları, 2008
 
Adı ço­ğun­luk­la ede­bi­yat dı­şı tar­tış­ma­la­ra ko­nu olan, ne­re­dey­se tü­müy­le bir po­li­tik he­sap­laş­ma-rest­leş­me mal­ze­me­si ha­li­ne ge­ti­ri­len Ye­ni Ha­yat, Cev­det Bey ve Oğul­la­rı, Ka­ra Ki­tap, Kar, Be­nim Adım Kır­mı­zı gi­bi ro­man­la­rın sa­hi­bi No­bel ödül­lü ro­man­cı­mız kim­dir? Böy­le­si bir so­ru bun­dan yıl­lar son­ra ge­le­cek ku­şak­la­ra bu şe­kil­de mi so­ru­la­cak bi­le­mi­yo­ruz; fa­kat bu­gün iro­nik bir bi­çim­de so­ru­la­bi­le­cek bir so­ru bu.
Or­han Pa­muk, İs­veç Kra­li­yet Bi­lim­ler Aka­de­mi­si pro­fe­sör­le­rin­den Ho­ra­ce Eng­dahl’ın ifa­de­siy­le “Do­ğu ve Ba­tı kül­tür­le­riy­le bağ­la­rı sa­ye­sin­de çağ­daş ro­ma­nın kök­le­ri­ni ge­niş­le­ten ve ro­ma­nı Ba­tı­lı­la­rın elin­den ala­rak şim­di­ye ka­dar gör­dü­ğü­müz ro­man­dan ta­ma­men baş­ka bir şe­ye dö­nüş­tü­ren” ro­man­cı­mız. İle­ti­şim Ya­yın­la­rı’nca 2008’in Ni­san ayın­da ba­sı­lan Or­han Pa­muk’un Ede­bi Dün­ya­sı, ya­za­rı ken­di bağ­la­mı­na çek­me­yi, bir ro­man­cı ol­du­ğu­nu ha­tır­lat­ma­yı he­def­le­yen bir ça­lış­ma.
Nü­ket Esen ve En­gin Kı­lıç ta­ra­fın­dan der­le­nen bu ki­ta­bın te­mel­le­ri, 14-15 Ma­yıs 2007 ta­ri­hin­de ya­za­ra fah­ri dok­to­ra un­va­nı ve­ren Bo­ğa­zi­çi Üni­ver­si­te­si’nde dü­zen­le­nen “Or­han Pa­muk” sem­poz­yu­mun­da atıl­mış. Ara­la­rın­da Nü­ket Esen, Ja­le Par­la, Si­bel Ir­zık, Mu­rat Gül­soy, Fa­tih Öz­gü­ven, En­gin Kı­lıç, Erol Kö­roğ­lu gi­bi isim­le­rin de bu­lun­du­ğu on se­kiz ma­ka­le sa­hi­bi, ki­mi za­man eser­le­rin bü­tü­nü­ne yö­ne­lik ar­gü­man­lar­la ki­mi za­man da bir-iki ese­re odak­la­na­rak ka­le­me al­mış­lar bu ya­zı­la­rı­nı. Or­han Pa­muk ro­ma­nın­da tem­sil ve si­ya­set, şeh­rin su­ret­le­ri, Or­han Pa­muk hü­ma­niz­mi, Pa­muk’un ro­man­la­rın­da renk­le­rin di­li gi­bi te­ma­tik in­ce­le­me­ler­den baş­ka, ya­zım tek­nik­le­ri hak­kın­da tah­lil­le­rin, ro­man­lar­da­ki me­tin­ler ara­sı gön­der­me­le­rin ve za­man za­man da me­tin­ler­den yo­la çı­ka­rak ya­zar hak­kın­da bi­yog­ra­fik oku­ma­la­rın ya­pıl­dı­ğı ma­ka­le­ler, oku­ra Or­han Pa­muk oku­ma­la­rı­nı zen­gin­leş­ti­ren önem­li kat­kı­lar sağ­lı­yor. /Ayşenur Gönen

Tavsiye Et
Türkiye’de İslamcılığın Kökleri Türkiye’de İslamcılık ve Özeleştiri
Hamza Türkmen
İstanbul: Ekin Yayınları, 2008 
Sek­sen­li yıl­lar­da­ki ter­cü­me ha­re­ket­le­riy­le bir­lik­te di­li­mi­ze çev­ri­len Hint Alt Kı­ta­sı’ndan ve Or­ta­do­ğu’dan ki­mi ya­zar­la­rın çok­ça ba­sı­lıp sa­tı­lan eser­le­riy­le bir­lik­te ül­ke­mi­ze ih­raç edi­len bir kav­ram si­ya­sal İs­lam ya da İs­lam­cı­lık. Bu ya­zar­la­rın Tür­ki­ye­li ta­kip­çi­le­ri ço­ğu za­man de­ma­go­jik söy­lem­ler­le ve ke­li­me oyun­la­rıy­la bu akı­mı fark­lı baş­lık­lar al­tın­da dal­lan­dı­rıp bu­dak­lan­dır­ma­ya ça­lış­mış­lar­sa da en ge­nel ifa­de­si­ni ıs­lah ha­re­ket­le­ri şek­lin­de bu­lan bu ha­re­ket, med­ya ma­ni­pü­las­yo­nu­nun da kat­kı­sıy­la te­rör çağ­rı­şım­lı bir en­for­ma­tik kar­ma­şa­ya dö­nüş­tü za­man­la.
Ham­za Türk­men’in Hak­söz der­gi­sin­de­ki İs­lam­cı­lık ko­nu­lu ya­zı­la­rı­nın der­len­me­si ve Ekin Ya­yın­la­rı’nın ba­sı­mıy­la eli­mi­ze ula­şan bu iki ki­tap, Tür­ki­ye’de İs­lam­cı­lı­ğın bu­gü­nü­nü de­ğer­len­di­ren bir te­lif eser. Bu ki­tap­la­rın te­mel te­zi, ide­olo­ji­le­rin bit­ti­ği id­di­ası­nın gündeme oturduğu şu gün­ler­de Tür­ki­ye’de­ki İs­lam­cı­lık te­zi­nin mu­ha­se­be­si­ni yap­mak, ide­olo­jik söy­lem­le­rin ve bu söy­lem­le­rin söz­cü­le­ri­nin ya­şa­dı­ğı kı­rıl­ma­la­rı, bu kı­rıl­ma­la­rın so­nuç­la­rı­nı ve gü­nü­mü­zün sos­yal ıs­lah ha­re­ket­le­ri­nin son du­ru­mu­nu or­ta­ya koy­mak. Tüm za­af ve ka­za­nım­la­rıy­la bir­lik­te bu sü­re zarfında ya­şa­nan­lara dair bir tec­rü­be ak­ta­rı­mın­da bu­lunan ve ya­pı­lan ha­ta­lar­dan tec­rü­bî ders­ler çı­ka­ra­rak ge­le­ce­ği­mi­zin ye­ni­den in­şa­sı için bir adım at­ma­yı he­def­le­yen bu iki eser, ye­ni id­dia­lar or­ta­ya sür­mek­ten zi­ya­de geç­miş tar­tış­ma­la­ra ışık tut­ma­yı he­def­li­yor. /Ayşenur Gönen

Tavsiye Et